Helemaal in het zuidelijkste puntje van Nationaal Park Hollandse Duinen, in het Voorduin van Hoek van Holland, ligt een bijzondere plek. Verscholen in het groen, tussen het blauwe water van de Nieuwe Waterweg en de Noordzee, ligt een oude munitiebunker, die het museum voor minimalistische kunst iCOON herbergt. Sinds kort is iCOON partner van NPHD, en fungeert het als tijdelijke toegangspoort en informatiepunt. “We willen deze plek een nieuwe toekomst geven”, vertelt een bevlogen Helma Vlemmings, programmamaker, curator en mede-oprichter van iCOON.

Een museum voor minimalistische kunst en design in een bunker in het duin. Waarom juist hier? Het is voor mede-oprichter van iCOON Helma Vlemmings geen moeilijke vraag. “Voor minimalisme is er nog geen museum in Nederland. En dat is juist mijn grootste passie, ik weet er veel van en heb een groot netwerk. Hoek van Holland had geen kunstmuseum, en het kan wel zo’n bijzondere plek gebruiken vind ik. Dit is een mooie, minimale bunker, eenvoudig van vormtaal. Dat stimuleerde de keuze voor deze locatie. Het Voorduin is nog ongepolijst. We willen deze plek een nieuwe toekomst geven.”

Rijk aan ervaringen
Dertig jaar lang zat het Redding- en Veerdienstmuseum in de bunker, totdat die in 2020 te koop kwam. Voor iCOON is de entree naar de achterkant verplaatst, zodat je via de duinen naar binnen komt. De grond die vrijkwam door het pad uit te graven, is gebruikt voor een terp waarop nu de UITzWAAI staat, een van de kunstwerken buiten. Op deze toren sta je oog in oog met schepen op de Nieuwe Waterweg, en kijk je uit over de zee en het duin. Je komt meer buitenkunstwerken tegen, zegt Vlemmings, maar niet nadrukkelijk. “Je loopt hier op een plek met liefde voor kunst. Het is rijk aan ervaringen.”

Binnen kunnen kunstliefhebbers hun hart ophalen aan wisselende tentoonstellingen van minimale kunst en design. “Het is heel gespecialiseerde kunst, waar ik erg blij van word. De kunstenaars gaan op zoek naar essentie, ook van de natuur. Soms herken je het, zoals in de huidige kleurrijke tentoonstelling van Cindy Bakker, die zich door het landschap liet inspireren. Maar vaak is het abstract. Ik werk graag met jonge kunstenaars, die nog niet zo bekend zijn. We zijn nieuw, de bezoekersaantallen groeien elk jaar, dat hebben we ook nodig om kostenneutraal te blijven, maar we blijven kleinschalig.”

Duinbeheerders
Gaandeweg ging de omgeving een grotere rol spelen, merkte ze. “Nu het duin zo mooi is geworden, willen we vooral een plek zijn waar het fijn is om te zijn. Ook als je niks hebt met kunst, maar wel met erfgoed, zeevaart of de natuur. Er is een fijn terras met kleinschalige horeca waar je omringd bent door het groen. Het Voorduin was in het begin erg verwaarloosd. Na de oorlog zijn alle bunkers hier onder het puin verdwenen en het gebied was helemaal overwoekerd met duindoorn en brandnetels. Maar het is hier nu echt zoveel mooier geworden.”
Dat is mede te danken aan twee mensen die vrijwillig het duin beheren. “Zodra een vriend van ons van onze plannen hoorde, vroeg hij: mag ik alsjeblieft jullie duin beheren? Hij brengt mij de liefde voor het gebied bij. In het begin vroeg ik nog of ik wat onkruid moest verdelgen. Nou, dat heb ik maar één keer gevraagd. Want ten eerste: nee, dat gaan we niet doen, en ten tweede: er is geen onkruid. Je moet met respect met de natuur omgaan. Er leven hier drie beschermde soorten: het plantje glad biggenkruid, de zandhagedis en de rugstreeppad. Hij heeft tussen de wat agressievere overwoekerende planten ruimte gemaakt zodat andere flora en fauna weer terug kon komen. En drie jaar later kon hij me een foto laten zien van de eerste mooie vlinder, een teken dat het goed gaat.”
Sinds twee jaar zijn er twee duinbeheerders en het Voorduin is nu integraal onderdeel van Buitenplaats iCOON.

Mensen enthousiast maken
“Toen Soet Huijbregts namens NPHD ruimte zocht voor verdere samenwerking, stonden we daarvoor open. Wij liggen aan het begin van NPHD, in Hoek van Holland. Als jullie hier nog geen basis hebben, dan willen wij met liefde en plezier die tijdelijke basis zijn en kijken of we mensen enthousiast kunnen maken voor NPHD. We gaan het samen ontdekken. Er hangen nu drie mooie informatieborden over NPHD op een van de drie containers die we gebruiken voor horeca, filmvertoning en sanitair. Het lijkt me leuk als bezoekers van NPHD ons ook leren kennen, ons stukje Voorduin ontdekken en van onze gastvrijheid gebruikmaken. Wij willen graag een begin maken om het gebied te laten stralen. Daar past die poortfunctie goed bij.”